Mojżesz Jaakubowicz
W 1999 John i Maria Koch spotkali si? z panem Moj?eszem Jaakubowiczem, dzi?ki któremu mogli zwiedzi? synagog? i ?ydowski cmentarz.
Pan Jaakubowicz by? oficerem w polskiej armii. Zosta? wzi?ty do niewoli przez Armi? Sowieck? we wrze?niu 1939 roku i wywieziony na Syberi?, gdzie przez kilka lat pracowa? przymusowo w kopalni z?ota. Tam te? pozna? swoj? ?on?, która z wielkim po?wi?ceniem opiekowa?a si? nim, gdy by? bardzo chory i niemal?e bliski ?mierci. Prawdopodobnie uratowa?a mu ?ycie. Oboje wrócili do Polski w 1945 r. i osiedlili si? w Rychbach/ Dzier?oniowie.
Pan Jaakubowicz nieoficjalnie zajmowa? si? synagog? i cmentarzem od momentu kiedy synagoga zosta?a zamkni?ta. Wkrótce zosta? ostatnim ?ydem z tak licznej niegdy? ?ydowskiej powojennej wspólnoty dzier?oniowskiej.
Krótko przed ?mierci? w 2004 roku pan Jaakubowicz zosta? odznaczony za swoj? pos?ug?.
Zgodnie z jego wol?, nie zosta? pochowany na cmentarzu ?ydowskim lecz obok swojej ?ony (która nie by?a ?ydówk?) na lokalnym cmentarzu katolickim. P?yta nagrobna z jego grobu zosta?a niedawno skradziona, ale zostanie zast?piona dzi?ki uprzejmo?ci pana Rafaela Blau.
Uwaga: Z inicjatywy pana Rafaela Blau, p?yta nagrobna pa?stwa Jaakubowiczów powróci?a niedawno na cmentarz katolicki.
© John Koch 2009
T?umaczenie z j?zyka angielskiego – Agnieszka ?o??dziewska